- мондан
- I[ماندن]1. гузоштан, ниҳодан; ҷо кардан2. шинондан, насб кардан3. таъйин кардан4. боқӣ будан, бозмондан5. сарфи назар кардан, даст кашидан аз коре6. истодан, ист кардан, будан, иқомат кардан7. қатъ шудан; бозистодан8. вогузоштан, ҳавола кардан, ба ихтиёри касе гузоштан9. иҷозат додан, раъй додан, имкони иҷрои кореро додан10. дар таркиби ибораҳои феълиҳолӣ омада маъноҳои тасодуфан иҷро шудани амал, оғоз ва устувор гаштани амалеро ифода мекунад: дида мондан, омада мондан, зада мондан, шуда мондан◊ ақиб мондан ниг. ақиб (мондан); бурут мондан бурутро натарошида дароз кардан, мӯйлаб гузоштан; гурусна мондан гурусна шудан, гушна шудан; дер мондан таъхир карда омадан, дер кардан; зинда мондан а) дар ҳаёт будан, намурдан; б) кит. пойдор будан, ҷовид будан; имзо мондан имзо гузоштан, имзо кардан; қадам мондан ниг. қадам(-мондан); нарх мондан баҳои чизеро таъйин кардан, нарх гузоштан; ошён мондан ошён гузоштан; маскан сохтан; пойдор мондан поянда будан, ҷовид будан, абадӣ боқӣ мондан; тифл мондан аз падару модар дар айёми кӯдакӣ аз падару модар маҳрум шудан; хомӯш мондан хомӯш шудан, сукут кардан; ҳайрон мондан ҳайрон шудан, тааҷҷуб кардан; аз кор мондан а) ниг. кор (аз кор мондан); б) корро қатъ кардан, аз кор даст кашидан; аз об мондан бе об мондан, обёрӣ нашудан; аз ҳосил мондан ҳосилдиҳиро бас кардан, дигар ҳосил надодан; аз шир мондан ширдиҳиро бас кардан, дигар шир надодан(-и модагов); ба зиммаи касе мондан ӯҳдадор кардан, вазифадор кардани касе ба коре; дар хиҷолат мондан хиҷил шудан, шарм доштан аз кори худ◊ мондан гиред ҳоҷат ба баён (эзоҳ) нест; гап (дар) ҳамин ҷо монад гап берун набарояд, гап (ё сирре) дар байни мардум паҳн нашавад; аз сарат монад! бало ба паси чизат!, аз худатон гап намемонад худатон мефаҳмед; ба ту кӣ мондааст? туро ба ин кор чӣ кор? (дар мавриди ба касе раво надидани амале гуфта мешавад); ба ҷону ҳолаш намонда бо исрори бисёр, маҷбуран; аз ҷон безор кардаII[ماندن]монанд (шабеҳ) будан, шабоҳат доштан, монанда
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.